Asbest is een natuurlijke grondstof, een (silicaat)mineraal. In ons leefmilieu bestaat een natuurlijke achtergrondconcentratie aan asbestvezels. In Nederland zijn de achtergrondconcentraties aan asbestvezels te verwaarlozen. De kans op negatieve effecten voor de volksgezondheid en het milieu zijn te verwaarlozen. Het risico wordt echter groter naarmate men meer aan asbest en/of asbesthoudende producten wordt blootgesteld. De blootstelling treed bijvoorbeeld op door het bewerken, verwerken of verwijderen van asbest of asbesthoudende producten.
Asbest heeft bijzondere eigenschappen:
Asbest komt ook buiten de poorten van grote chemische bedrijven voor, bijvoorbeeld in woonhuizen van voor 1994. Ga je klussen in een huis dat vóór 1994 gebouwd is? Pas dan op voor asbest. Het kan zijn dat je nog materialen met asbest in huis hebt. Als je asbest beschadigd, komen er vezels in de lucht. Daar kun je ziek van worden.
Vreemd genoeg worden in landen als Rusland en Zuid Afrika nog steeds asbest opgegraven en verwerkt. Zo is er in Rusland zelfs een plaats die Asbest heet waar een groot deel van de inwoners (in) direct werkt met asbest. Niet verwonderlijk dat hier dan ook jaarlijks relatief meer asbestslachtoffers te betreuren zijn. In Nederland kennen we gelukkig het verbod op asbest
In Nederland vallen er jaarlijks meer slachtoffers als gevolg van asbest dan in het verkeer (ca. 1.200 per jaar waarvan ca. 75% door bruin of blauwe asbest).
Vroeger gebruikten we veel asbest bij het bouwen van huizen. Het werd dan vaak verwerkt in een ander materiaal. Bijvoorbeeld in cement. Alleen als je dat materiaal beschadigt komen de vezels vrij. Dat gebeurt bijvoorbeeld als je in asbest boort of zaagt. Of bij een brand.
Er zijn verschillende soorten asbest. De meest gebruikte soorten in Nederland zijn:
Op sommige plaatsen zit asbest in de bodem. Soms gaat het om brokken asbestpuin en soms om losse asbestvezels.
Er zijn twee soorten materialen met asbest:
Niet-hechtgebonden asbest: dit materiaal is het gevaarlijkst. De asbestvezels zitten niet goed vast in het materiaal. Daardoor komen ze snel in de lucht. Dat kan zelfs gebeuren als je niet boort, breekt, schuurt of zaagt. Het gebeurt bijvoorbeeld als je tegen het materiaal stoot;
Hechtgebonden asbest: de vezels zitten beter vast in het materiaal. Zit er hechtgebonden asbest in je huis en is het materiaal niet beschadigd? En ga je niet boren, breken, schuren of zagen? Dan komen de vezels niet zomaar in de lucht.
Vraag dan aan een asbestinventarisatiebureau om dit te onderzoeken. Ben je huurder, vraag dan aan je verhuurder om dit te laten onderzoeken.
Van asbest kun je kanker krijger. Je kunt er longkanker, longvlieskanker of buikvlieskanker van krijgen. Longvlieskanker en buikvlieskanker noemen we mesothelioom. Er zit vaak een lange tijd tussen het moment dat iemand asbest inademt en het moment dat hij kanker krijgt. Gemiddeld duurt dat 30 jaar.
Dat is geen reden voor paniek. Lang niet iedereen wordt ziek. De kans dat je kanker krijgt wordt pas groter als je vaak (maanden tot jaren) en veel asbest hebt ingeademd. Dat gebeurde vroeger bij bepaalde beroepen. Bijvoorbeeld bij scheepsbouwers, garagemonteurs en installateurs. Het komt nu bijna nooit meer voor dat mensen lange tijd veel asbest inademen.
De kans dat je ziek wordt als je een keer asbest hebt ingeademd, is dus heel klein. Maar het is wel belangrijk dat je zoveel mogelijk voorkomt dat dit gebeurt.
De kans dat je ziek wordt door asbest hangt af van de totale hoeveelheid vezels die je tijdens je leven inademt. Hoe meer asbestvezels je in totaal inademt, hoe groter de kans dat je uiteindelijk kanker krijgt. Wat veel mensen niet weten is dat in de buitenlucht ook asbestvezels rondzweven. Iedereen ademt dus elke dag een beetje asbest in. Soms adem je per ongeluk even wat meer asbestvezels in. Bijvoorbeeld doordat je in de buurt bent van een brand waarbij asbest vrijkomt. Of doordat je tijdens het klussen iets met asbest beschadigt. De totale hoeveelheid asbest die je in hele leven inademt neemt door dat beetje nauwelijks toe. En de kans dat je ziek wordt neemt daardoor dus ook niet of nauwelijks toe. Iemand die met asbest werkt en daardoor dagelijks veel asbestvezels inademt, heeft wel een groter risico.
Voor bedrijven valt asbest onder gevaarlijke stoffen en is opgenomen in de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E).
Het woord asbest doet de meesten onder ons denken aan een groot gezondheidsrisico. Indien asbesthoudende materialen goed worden beheerd, houden ze echter geen of een zeer klein risico in. Asbest vormt immers pas een risico voor de gezondheid indien de vezels die in de materialen zitten, vrijkomen in de lucht en worden ingeademd.
Het risico dat zich een ziekte ontwikkelt na inademing van asbestvezels neemt toe naarmate men meer vezels inademt, maar dit kan onmogelijk nauwkeurig worden bepaald.
Telkens als asbesthoudend materiaal moet worden gehanteerd, moeten dus alle nodige voorzorgsmaatregelen worden getroffen om het vrijkomen van asbest zoveel mogelijk te beperken en zo alle eventuele risico’s voor de gezondheid te beperken.
Wil je persoonlijk advies over onze diensten of opleidingen?
Je gegevens zijn veilig bij ons!
Postbus 192
3850 AD Ermelo
