Kennisbank

Vertrouwenspersonen Ermelo

Een vertrouwenspersoon is er voor jou, als je beseft dat je op het werk ongewenst behandeld wordt.

Inhoud

Wat zijn ongewenste omgangsvormen?

Agressie en geweld

Een werknemer wordt verbaal of fysiek lastiggevallen, bedreigd of aangevallen.

Van agressie en intimidatie is sprake wanneer een werknemer verbaal of fysiek wordt lastiggevallen, bedreigd of aangevallen. Dit kan veroorzaakt worden door mensen binnen de organisatie (collega’s, leidinggevenden), maar ook door buitenstaanders (klanten, patiënten).Voor beide situaties geldt dat de werkgever maatregelen moet treffen om ze te voorkomen.

Vormen van agressie:

  • Verbale agressie – uitschelden, schreeuwen of zeer fel in discussie gaan. Ook discriminerende opmerkingen vallen hieronder. Verbale agressie kan zowel persoonlijk als telefonisch plaatsvinden.
  • Fysieke agressie – schoppen, duwen, slaan, spugen, vernielen of beroven. Bij gewelddadige overvallen kan fysieke agressie zelfs nog extremere vormen aannemen.
  • Psychische agressie – iemand verbaal of schriftelijk bedreigen, chanteren of vernederen. Dit wordt gedefinieerd als interne agressie.

Agressie en geweld zijn, naast pesten, seksuele intimidatie en discriminatie, een vorm van psychosociale arbeidsbelasting.
Wie dit probleem effectief wil aanpakken zal allereerst goed moeten weten wat men eronder verstaat en wat de uitingsvormen zijn.

Interne en externe agressie

Agressie op het werk kan intern en extern plaatsvinden. Interne agressie is afkomstig van collega’s, leidinggevenden en bestuurders. Externe agressie wordt gepleegd door bijvoorbeeld klanten, patiënten of leerlingen. Externe agressie komt het meest voor in de gezondheidszorg. Maar ook andere publieke en dienstverlenende functies hebben hier regelmatig mee te maken zoals ambulancepersoneel, politie, horeca, openbaar bestuur, onderwijs, detailhandel en de vervoerssector. Hoewel externe agressie vaker voorkomt, heeft interne agressie meestal een grotere impact. Dat is met name het geval wanneer de leidinggevende zich misdraagt.

Gezondheidsklachten door agressie

Verbale agressie op het werk komt vaker voor dan fysieke agressie, maar is niet minder schadelijk.
Naast de daadwerkelijke pijn in het geval van fysiek geweld, kunnen verbale en fysieke agressie op het werk ook leiden tot psychische pijn en andere gezondheidsklachten zoals: angstgevoelens, slaapstoornissen, maagpijnen psychosomatische klachten.

Al deze klachten kunnen leiden tot een hoger ziekteverzuim.

Pesten

Structureel intimiderend gedrag door een of meer medewerkers, zoals bespotten, roddelen, negeren.

Pesten op het werk

Een grapje op zijn tijd moet kunnen en verlevendigt zelfs de werksfeer. Maar wanneer iemand structureel voor gek wordt gezet, is het niet grappig meer. Plagen wordt dan pesten en dat kan leiden tot ernstige gezondheidsklachten bij het slachtoffer. Pesten op het werk is een serieus probleem. Het komt vaker voor dan mensen denken.

Voorbeelden van pestgedrag op de werkvloer:

  • Zinloze taken moeten uitvoeren
  • Opzettelijk verkeerde beoordeling
  • Negeren en buitensluiten
  • Imiteren, belachelijk maken en grapjes over privéleven
  • Schreeuwen, vloeken, intimidatie en fysieke agressie
  • Roddelen

Discriminatie

De wet gelijke behandeling verbied het maken van direct of indirect onderscheid op het werk, zoals o.a. godsdienst, geslacht, leeftijd, seksuele geaardheid.

Discriminatie vindt helaas ook op het werk plaats. Van alle discriminatieklachten die binnenkomen bij het College voor de Rechten van de Mens, heeft meer dan de helft te maken met arbeid.

Vormen van discriminatie:

Discriminatie op het werk kan op verschillende momenten plaatsvinden:

  • Tijdens het solliciteren;
  • Bij eventuele promoties;
  • Bij ontslagrondes;
  • Bij het vaststellen van beloning/salaris;
  • Tijdens het werk zelf.

Wetten tegen discriminatie

Het wetboek verbiedt discriminatie. Dit is in de grondwet verankerd en op een aantal andere verschillende plekken in de wet verder uitgewerkt. Bijvoorbeeld in het Burgerlijk Wetboek, artikel 7:646, dat betrekking heeft op de gelijke behandeling van mannen en vrouwen, en in het Wetboek van Strafrecht, dat discriminatie strafbaar stelt.

Discriminatie mogelijk vanwege:

  • Godsdienst;
  • Levensovertuiging;
  • Politieke overtuiging;
  • Ras;
  • Geslacht;
  • Nationaliteit;
  • Hetero- of homoseksuele gerichtheid;
  • Burgerlijke staat;
  • Handicap of chronische ziekte;
  • Leeftijd;
  • Arbeidsduur (fulltime of parttime);
  • Soort contract (vast of tijdelijk).

Seksuele intimidatie

Enige vorm van verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag met een seksuele ondertoon dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van de persoon wordt aangetast.

Seksuele intimidatie kan in alle soorten organisaties voorkomen. Seksuele intimidatie op het werk is elke vorm van seksuele toenadering, verzoeken om seksuele gunsten of ander seksueel getint verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag in de werkomgeving, die als ongewenst wordt ervaren. Werkgevers zijn verplicht om alle vormen van seksuele intimidatie te voorkomen, en als dat niet mogelijk is, in ieder geval zoveel mogelijk te beperken.

Seksuele intimidatie kan zich openbaren in (een combinatie van) drie vormen:

  • Woorden (verbale intimidatie): Hier moet gedacht worden aan seksueel getinte opmerkingen, grappen, intieme vragen stellen of toespelingen.
  • Gebaren, gezichtsuitdrukking (non-verbaal): Bijvoorbeeld staren, seksueel gerichte gebaren of het tonen van seksueel getinte of pornografische afbeeldingen (ook via mail, WhatsApp of sms).
  • Direct lichamelijk contact (fysiek): Hieronder worden alle vormen van ongewenst lichamelijk contact verstaan. Dit kan een arm om de schouder zijn, beetpakken, knijpen, zoenen, de weg versperren, aanranden of zelfs verkrachten. In iemands “comfortzone” komen kan ook een vorm van fysieke seksuele intimidatie zijn.

Seksuele intimidatie kan opzettelijk plaatsvinden, maar ook onbedoeld als op die manier overkomen. Dit maakt het soms een lastig te herkennen probleem. Het gaat hierbij namelijk niet om de intentie van de dader, maar om hoe de ontvanger het ervaart: wat voor de één onschuldig is, kan voor de ander als vervelend, vijandig, vernederend of intimiderend ervaren worden. Het is belangrijk dat de perceptie van het slachtoffer serieus genomen wordt: iedereen bepaalt zelf waar de grens ligt tussen gewenst en ongewenst gedrag.

Iedereen kan te maken krijgen met seksuele intimidatie

Iedereen, vrouw of man, kan te maken krijgen met seksuele intimidatie. Een samenspel van zowel organisatie- als persoonsfactoren kan het risico op seksuele intimidatie op het werk vergroten.

Seksuele intimidatie komt in alle soorten organisaties voor. De kans is echter groter in sterk hiërarchische organisaties of organisaties waar een machocultuur heerst. Maar ook organisaties waar juist een losse omgangscultuur heerst zijn kwetsbaar voor seksuele intimidatie, doordat de grens tussen gewenst en ongewenst gedrag onduidelijk is.

Werkwijze

Werkwijze

De externe vertrouwenspersonen van Vertrouwenspersonen Ermelo leveren maatwerk.

Ons netwerk gebruiken wij om u een optimaal advies te geven en uw medewerkers een uitstekende begeleiding.

Wij consulteren elkaar en zetten in de dienstverlening de deskundigheid en ervaring in van alle deelnemende vertrouwenspersonen.

Afhankelijk van de behoefte van de organisatie kunt bij ons terecht voor de volgende diensten:

  • Eerste opvang, advies en begeleiding bij klachten
  • Informatie en voorlichting
  • Ontwikkeling van beleid ongewenste omgangsvormen
  • Opstellen van klachtenprocedures en regelingen
  • Onafhankelijk onderzoek
  • (Lid) Klachtencommissie.

Kennismaking

In een oriënterend gesprek geeft u uw wensen en verwachtingen aan en krijgt u informatie.

Vertrouwenspersonen Ermelo stelt vervolgens een overeenkomst op, in aansluiting op het bestaande beleid en uw wensen.

U ontvangt deze geheel vrijblijvend en geeft uw reactie.

Voordelen externe vertrouwenspersoon

  • Onafhankelijk
  • Snel bereikbaar
  • Vervanging bij afwezigheid
  • Collegiaal overleg
  • Ruime ervaring in gespreksvoering
  • Gecertificeerd door de LVVV
  • Intervisie beroepsgenoten
  • Jaarlijks bijscholing.

Info voor werkgevers

Zorg voor een goed en veilig werkklimaat

Ongewenste omgangsvormen kunnen in elke organisatie voorkomen. Medewerkers kunnen te maken krijgen met agressie en geweld, seksuele intimidatie, pesten en discriminatie. Als dit gebeurt voelen ze zich minder prettig op hun werk of zelfs onveilig. Het kan leiden tot stress, functioneringsproblemen, psychosomatische klachten en zelfs langdurig ziekteverzuim.

De beschikbaarheid van een vertrouwenspersoon helpt bij het voorkomen en beperken van dergelijke klachten.

Externe vertrouwenspersoon

Als werkgever kunt u ons inhuren als externe vertrouwenspersoon. Zo biedt u uw medewerkers heel concreet hulp én krijgt u zelf beter zicht op eventuele problemen in uw organisatie. Ook voldoet u hiermee al voor een belangrijk deel aan de wettelijke verplichting om beleid te voeren gericht op het voorkomen en beperken van psychosociale arbeidsbelasting.

Vertrouwenspersonen zorgen voor de opvang van medewerkers die ongewenst gedrag melden, en ondersteun hen bij het oplossen van hun klachten. Als het kan in de informele sfeer en waar nodig langs formele weg.

Medewerkers die last hebben van ongewenste omgangsvormen kunnen telefonisch of via de mail contact met ons opnemen. In overleg met de medewerker kijken we of telefonisch contact voldoende is of dat het wenselijk is om een afspraak voor een persoonlijk gesprek te maken.

Vertrouwenspersonen hebben geheimhoudingsverplicht en zullen geen actie ondernemen zonder toestemming van de medewerker.

Als werkgever ontvangt u, 1 keer per jaar, een geanonimiseerd overzicht van het aantal en de aard van de meldingen en klachten en van de wijze waarop deze zijn afgehandeld. Indien aan de orde, worden trends benoemd en wordt advies gegeven over knelpunten in het beleid.

Kwaliteit vertrouwenspersoon

Het werk van een vertrouwenspersoon is een specialisme. Het gaat bij meldingen vaak om ingewikkelde situaties en tegenstrijdige belangen. Vaak bevinden medewerkers zich in kwetsbare situaties en soms staan reputaties en loopbanen op het spel.

We zijn opgeleid en volgen jaarlijks bijscholingen. Naast up-to-date kennis komen specialistische kennis vanuit vakgebieden als Psychosociaal Therapeut, verpleegkundige en rouw- en verliescoach goed van pas als vertrouwenspersoon.

Nog even op een rij

Wat levert de aanwezigheid van een vertrouwenspersoon de organisatie op?

  • Voldoen aan wettelijke verplichting
  • Plezieriger en gezonder werkklimaat, wat een gunstig effect op motivatie en prestatie heeft.
  • Minder ziekteverzuim.
  • Managementinformatie: inzicht in problematiek/trends op het gebied van ongewenste omgangsvormen en waar mogelijk advies over knelpunten in het beleid.

Bent u geïnteresseerd, dan kunnen we een afspraak maken om informatie uit te wisselen en onze samenwerking te bespreken. Wanneer we voor uw organisatie als vertrouwenspersoon gaan werken, bekijken we samen op welke manier de vertrouwenspersoon het best kan worden geïntroduceerd en hoe we de vertrouwenspersoon bekend maken aan de medewerkers.

Info voor werknemers

Je kunt ons tijdens kantooruren bereiken; telefonisch, met een appje of via de mail voor het maken van een afspraak. Dit kan een telefonische of een persoonlijke afspraak worden, wat jou uitkomt. Bij hoge uitzondering kan je doorgeschakeld worden naar ons antwoordapparaat, spreek dan vooral in en nemen we zo snel mogelijk contact met je op.

Hoe gaan we te werk?

  • Allereerst bieden we je een luisterend oor
  • Er is ruimte voor je verhaal en gevoelens
  • Het gesprek is vertrouwelijk
  • Wij sta naast je
  • Jij hebt de regie
  • Jij hoeft niet iets te doen
  • We nemen het probleem niet over
  • We gaan mogelijke oplossingen samen in kaart brengen
  • We zetten de voor- en nadelen op een rijtje bij een mogelijke actie
  • We helpen je bij het maken van een passende keuze. Dat kan ook niets zijn, je hart luchten kan al enorm helpen
  • We begeleiden je tijdens het gehele proces.

Geheimhoudingsplicht

Wij als externe vertrouwenspersonen werken niet binnen jouw organisatie.
We vallen niet onder jouw leidinggevende en zijn geen verantwoording verschuldigd.
Jouw naam zal door ons aan niemand bekend gemaakt worden.
Wel schrijven we voor jouw organisatie een jaarverslag waarin we geheel geanonimiseerd aangeven hoeveel casussen we behandeld hebben en wat globaal de inhoud is geweest.
Het doel hiervan is dat de organisatie zo nodig gericht beleid kan gaan voeren op het voorkomen van vormen van ongewenst gedrag.

Wil je meer weten over hoe een vertrouwenspersoon werkt, kijk dan eens naar dit filmpje: uitleg vertrouwenspersonen

Klachtencommissie

Als u een klacht ontvangt over ongewenst gedrag, voorkomt u schade als u de klacht snel en zorgvuldig behandelt. Naast de aanstelling van een vertrouwenspersoon is het van groot belang dat u over een klachtencommissie beschikt die professioneel en deskundig werkt. Voor de samenstelling van een klachtencommissie kunt u kiezen uit verschillende mogelijkheden. Belangrijk is dat deze commissie over voldoende deskundigheid op juridisch en psychosociaal/gedragskundig gebied beschikt. Ook dient u aandacht te besteden aan de onafhankelijkheid van de verschillende leden van de commissie.

U kunt bij ons terecht. U kunt ons vragen om advies, om een klachtencommissie samen te stellen of om te participeren in een klachtencommissie. De ervaren vertrouwenspersonen in ons netwerk  zijn opgeleid tot lid van een klachtencommissie. U kunt hen inhuren als vast lid van uw klachtencommissie, maar ook als plaatsvervangend lid of op afroep. Uw klachtenprocedure is uitgangspunt voor de klachtencommissie. Als u hier niet over beschikt, kunnen wij u ook hierbij behulpzaam zijn.

Instellen klachtencommissie

Samenstelling

Een klachtencommissie bestaat doorgaans uit een voorzitter, een secretaris en minimaal één ander lid.

Expertise

Het is wenselijk dat tenminste één lid over de benodigde arbeid juridische kennis beschikt. Voor de overige leden is het van belang dat zij enige ervaring hebben met klachtafhandeling, incidentonderzoek en begeleiding van klagers en aangeklaagden.

Onafhankelijk

Een klachtencommissie heeft het meeste draagvlak als in ieder geval de voorzitter  onafhankelijk is van de organisatie. Ook de andere leden kunnen externen zijn.

Vertrouwenspersonen Ermelo

Postbus 192
3850 AD Ermelo
0341- 77 17 17

 

Neem contact op!

Wil je persoonlijk advies over onze diensten of opleidingen?